Dlaczego warto chronić bagna?

Dołączył: 01 Mar 2006

* Są ostatnimi naturalnymi (torfowiska) i prawie naturalnymi (łąki i pastwiska) krajobrazami w naszym kraju.

* Regulują obieg wody w otoczeniu. Ze względu na swoje właściwości fizyczne (zachowują się jak gąbka, która może zmagazynować dużo wody, zawierają 85-95% wody) są znakomitym magazynem wody, którą w okresach suszy oddają otoczeniu (głównie poprzez parowanie). Torfowiska towarzyszące rzekom regulują w niej przepływ wody i osłabiają niszczące działanie powodzi. Ponieważ mogą zatrzymać dużo wody w czasie powodzi „spłaszczają” falę powodziową, a w okresie suszy oddają wodę zasilając rzekę. Największe naturalne jeszcze dzisiaj doliny rzeczne to dolina Biebrzy i Narwi.

* Czynnie wpływają na jakość otaczającego je środowiska. Złoże torfu poprzez odkładanie się szczątków roślinności magazynuje węgiel. Jeżeli torfowisko jest żywe czyli proces zabagnienia odbywa się w naturalnym tempie, węgiel jest powoli uwalniany do atmosfery. Pozwala to na redukcję zanieczyszczeń CO2.

* Pełnią rolę ostoi dziko żyjących zwierząt i roślin – ponieważ są słabo dostępne dla człowieka pozostają na marginesie zainteresowań gospodarczych człowieka. Mogą na nich zachować się ptaki i duże ssaki – łoś - nie niepokojone przez człowieka. Wiele rzadkich zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt, cechujących się mała zdolnością przystosowywania się do zmian siedliska (gatunki konserwatywne) może przetrwać tylko na mokradłach.

* Są miejscem występowania roślin leczniczych np. tatarak, borówka brusznica, prawoślaz lekarski, kruszyna pospolita, bobrek trójlistkowy, wiązówka błotna czy rosiczka okrągłolistna, które mają zastosowanie lecznicze i mogą służyć do produkcji leków. W przyszłości wiele dzisiaj nie rozpoznanych właściwości naturalnych zbiorowisk roślinnych może mieć zastosowanie farmaceutyczne.

* Złoże torfu jest cenionym środkiem leczniczym w balneologii. Na jego bazie produkuje się lecznicze preparaty torfowe np. biostymulatory wzrostu.

* Są naturalnym archiwum przeszłości – zarówno naturalnej jak i antropogenicznej. Na podstawie historii torfowisk można wiele powiedzieć o zmianach klimatu i warunków życia człowieka. Dzięki tworzeniu torfu rejestrują własną historię, a to pozwala na śledzenie zmian środowiska przyrodniczego w ciągu dziejów. Na podstawie zachowanych szczątków roślinnych (makroszczątki, pyłki roślin) można poznać jakie warunki klimatyczne i wodne panowały w środowisku, a na podstawie analizy węgla można określić czas, kiedy to się działo. Najbardziej znanym stanowiskiem archeologicznym jest Biskupin. Pozostałości osady mogły zachować się dziki konserwującym drewno właściwościom torfu.

* Są miejscem turystyki przyrodniczej. Obserwacja przyrody jest coraz bardziej popularnym sposobem spędzania wolnego czasu. Najliczniej odwiedzają bagna amatorzy oglądania ptaków. Wiosenne wycieczki w dolinę Biebrzy czy Narwi są już w ofercie wielu firm turystycznych. Ponieważ turyści potrzebują miejsc, gdzie mogą zatrzymać się na nocleg i zjeść turystyka generuje nowe lokalne miejsca pracy (pensjonaty, bary, restauracje ale też przewodnicy, wypożyczalnie rowerów, wieże widokowe).

Bogumiła Błaszkowska